Over 'overeenkomst' en 'contract'

Het is een groot misverstand dat een overeenkomst iets anders is dan een contract. De gemiddelde Nederlander denkt bij een contract aan een getekend stuk papier waar een overeenkomst in staat vastgelegd. Pas als het contract getekend is, komt de overeenkomst tot stand.

Zo zou er een arbeidscontract getekend moeten zijn voordat er een juridische arbeidsrelatie mogelijk is, en kan een huurder zonder huurcontract ieder willekeurig moment uit zijn huis getrapt worden. Beide voorbeelden zijn feitelijk en juridisch onjuist.

Wat is het verschil tussen een overeenkomst en een contract? Er is geen verschil. Een contract of overeenkomst is juridisch gezien exact hetzelfde en om bovenstaand misverstand – soms met hele akelige gevolgen – ook weg te werken: er is geen schriftelijke overeenkomst (/contract) nodig om bindende afspraken te maken. Zo kan ook mondeling een bindend arbeidscontract of een bindend huurcontract tot stand komen.

Update
Zoals Arnoud Engelfriet hieronder terecht opmerkt, is er bij uitzondering een bepaalde, schriftelijke vorm voor het vastleggen van een overeenkomst voorgeschreven door de wetgever. Meestal is dan een zogenaamde onderhandse akte voldoende. Een onderhandse akte is een door partijen zelf opgemaakt schriftelijk stuk waarin de overeenkomst staat vastgelegd (bijvoorbeeld het geval bij huurkoop (art. 7A:1576i lid 1 BW)).
Soms is een zogenoemde authentieke akte vereist, een akte opgemaakt door een bevoegde ambtenaar. Bij contracten is dat meestal een door een notaris opgemaakte, notariële akte (bijv. art. 7:177 BW).

12 reacties op “Over 'overeenkomst' en 'contract'”

  1. Bij sommige overeenkomsten geldt wel een schriftelijkheidsvereiste voordat de overeenkomst rechtsgeldig is. Koop van een huis door een consument (zie 7:2 BW) bijvoorbeeld.

    En verder zou ik er voor pleiten om “contract” te gebruiken als aanduiding van “overeenkomst die op schrift wordt vastgelegd”.

  2. Bij sommige overeenkomsten geldt wel een schriftelijkheidsvereiste voordat de overeenkomst rechtsgeldig is. Koop van een huis door een consument (zie 7:2 BW) bijvoorbeeld.

    En verder zou ik er voor pleiten om “contract” te gebruiken als aanduiding van “overeenkomst die op schrift wordt vastgelegd”.

  3. Bedankt voor je reactie! Ik deel overigens je mening over het met ‘contract’ aanduiden van een op schrift vastgelegde overeenkomst, het zou veel duidelijkheid scheppen en onduidelijkheid wegnemen :)

  4. Bedankt voor je reactie! Ik deel overigens je mening over het met ‘contract’ aanduiden van een op schrift vastgelegde overeenkomst, het zou veel duidelijkheid scheppen en onduidelijkheid wegnemen :)

  5. Wellicht wil je dan ook de categorie ‘contractenrecht’ op je blog hernoemen in verbintenissenrecht.

  6. Wellicht wil je dan ook de categorie ‘contractenrecht’ op je blog hernoemen in verbintenissenrecht.

  7. Dank voor je reactie Bram. Dat zou ik graag doen, echter is op dit moment de gangbare term voor wat ik aan wil duiden nog steeds ‘contractenrecht’ en zou ik alleen maar meer verwarring gaan scheppen om dat op dit moment te gaan veranderen ;)

  8. Dank voor je reactie Bram. Dat zou ik graag doen, echter is op dit moment de gangbare term voor wat ik aan wil duiden nog steeds ‘contractenrecht’ en zou ik alleen maar meer verwarring gaan scheppen om dat op dit moment te gaan veranderen ;)

  9. Hallo Danny. Deze reactie had ik wel verwacht. Het is alleen wat typisch dat de verwarring die jij met deze blogpost probeert op te heffen feitelijk door de categorienaam in stand wordt gehouden. Bovendien vind ik een contract niet hetzelfde als een overeenkomst zoals jij beweert. Een contract is een schriftelijk vastgelegde overeenkomst. Dat stelt ook de Van Dale. Wat je hierna uitlegt is dat een overeenkomst niet per se schriftelijk hoeft te worden vastgelegd (behoudens specifieke in de wet beschreven situaties) maar dat is niet hetgeen je stelt in je eerste zin.

    Overigens mag een arbeidsovereenkomst ook mondeling worden overeengekomen maar een proeftijd moet schriftelijk worden vastgelegd anders is er geen sprake van een proeftijd.

  10. Hallo Danny. Deze reactie had ik wel verwacht. Het is alleen wat typisch dat de verwarring die jij met deze blogpost probeert op te heffen feitelijk door de categorienaam in stand wordt gehouden. Bovendien vind ik een contract niet hetzelfde als een overeenkomst zoals jij beweert. Een contract is een schriftelijk vastgelegde overeenkomst. Dat stelt ook de Van Dale. Wat je hierna uitlegt is dat een overeenkomst niet per se schriftelijk hoeft te worden vastgelegd (behoudens specifieke in de wet beschreven situaties) maar dat is niet hetgeen je stelt in je eerste zin.

    Overigens mag een arbeidsovereenkomst ook mondeling worden overeengekomen maar een proeftijd moet schriftelijk worden vastgelegd anders is er geen sprake van een proeftijd.

  11. Bedankt voor je reactie Bram, dat waardeer ik ontzettend!

    De Van Dale is een lexicon, een woordenboek. Een woordenboek bevat beschrijvingen van de betekenis van woorden zoals die in het dagelijks spraakgebruik gelden. In het dagelijks spraakgebruik, zoals ik ook in mijn artikel beschrijf, wordt een contract beschreven als een schriftelijke overeenkomst. Juridisch is dit niet juist en met mijn korte betoog tracht ik te betogen dat we vanaf nu stoppen met het gebruik van het woord “contract” voor een schriftelijke overeenkomst, of dat de wetgever dit woord juist op deze manier gaat definiëren ;). (mijn voorkeur gaat uit naar het laatste, overigens).

    Er wordt in formele of materiele rechtsbronnen zover ik weet geen onderscheid gemaakt tussen “contract” en “overeenkomst”. Wat ik daar mee wil zeggen is dat overeenkomsten in zijn algemeenheid een bepaalde juridische betekenis hebben en dat er in specifieke situaties een schriftelijk stuk vereist is. De wetgever beschrijft zo’n schriftelijk stuk echter niet met het woord “contract” maar met “onderhandse akte” of “notariële akte”.

    Het klopt inderdaad dat een arbeidsovereenkomst waar een proeftijd voor geldt schriftelijk dient te worden vastgelegd (art. 7:652 lid 2 BW).

    Dank voor je aanvulling en – ter zijde – succes met je zaak tegen de SIDN! :)

  12. Bedankt voor je reactie Bram, dat waardeer ik ontzettend!

    De Van Dale is een lexicon, een woordenboek. Een woordenboek bevat beschrijvingen van de betekenis van woorden zoals die in het dagelijks spraakgebruik gelden. In het dagelijks spraakgebruik, zoals ik ook in mijn artikel beschrijf, wordt een contract beschreven als een schriftelijke overeenkomst. Juridisch is dit niet juist en met mijn korte betoog tracht ik te betogen dat we vanaf nu stoppen met het gebruik van het woord “contract” voor een schriftelijke overeenkomst, of dat de wetgever dit woord juist op deze manier gaat definiëren ;). (mijn voorkeur gaat uit naar het laatste, overigens).

    Er wordt in formele of materiele rechtsbronnen zover ik weet geen onderscheid gemaakt tussen “contract” en “overeenkomst”. Wat ik daar mee wil zeggen is dat overeenkomsten in zijn algemeenheid een bepaalde juridische betekenis hebben en dat er in specifieke situaties een schriftelijk stuk vereist is. De wetgever beschrijft zo’n schriftelijk stuk echter niet met het woord “contract” maar met “onderhandse akte” of “notariële akte”.

    Het klopt inderdaad dat een arbeidsovereenkomst waar een proeftijd voor geldt schriftelijk dient te worden vastgelegd (art. 7:652 lid 2 BW).

    Dank voor je aanvulling en – ter zijde – succes met je zaak tegen de SIDN! :)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *