Wat hebben een kapitein, kok en timmerman met elkaar gemeen?

Ze werken aan boord van een schip, ieder met een eigen taak en eigen verantwoordelijk: het schip besturen, zorgen voor maaltijden en reparaties uitvoeren waar nodig.

Ze verhouden zich tot elkaar in hiërarchie, de kapitein is de baas, en ondanks dat ze allemaal een andere taak hebben, werken ze samen als een geoliede machine.

En zonder dat systeem kritisch te heroverwegen zijn we het blijven gebruiken. Kijk maar om je heen naar een willekeurig groot bedrijf: hiërarchisch en met veel afdelingen en nog meer functies.

Die waren ooit bedoeld om de complexiteit van het geheel te verminderen. Ze waren een middel tot eenvoud. Nu zijn hiërarchie, afdelingen en functies een doel op zich geworden en vaak een grote bron van ergernis. Ze belemmeren elkaar en werken verstorend. Te veel functies en te veel afdelingen in te grote organisaties werken niet geolied samen, maar als zand in de motor.

En terwijl afdelingen en mensen met verschillende petten op elkaar bezig houden aan boord van die grote olietankers, worden ze links en rechts ingehaald door kleine speedbootjes. Met aan boord: niet meer dan een kapitein, kok en timmerman.

Hou je organisatie daarom simpel en overzichtelijk, en als dat niet meer kan: laat functies en afdelingen wérken.

Deze column schreef ik op verzoek van Radio 1, TROS In Bedrijf.