De wereld van on-demand en streamingsdiensten groeit explosief. Streamingsdiensten zoals Spotify en Netflix maken het mogelijk om tegen betaling films, series en muziek online te bekijken en beluisteren. De razendsnelle ontwikkelingen op digitaal gebied zullen de bioscoop, bibliotheek en de concertzaal echter niet vervangen. Dat denkt multidisciplinaire technologie-expert en ondernemer Danny Mekić.

“Terwijl we steeds vaker zijn gaan streamen en downloaden, gaan we ook steeds vaker naar de film en concerten. Het lijkt er dus op dat de digitale wereld tot nu toe ons verlangen naar leuke ervaringen alleen maar heeft versterkt.” Ondanks dat heeft het wel voor veranderingen gezorgd. Waar we eerst nog vol spanning een half jaar moesten wachten op die ene populaire film die al te zien was in Amerika, kunnen we tegenwoordig sneller aan die film komen. “Het is goed om voor een film meerdere lanceringsmoment te hebben, want dat zorgt voor meer PR. Maar dat pikt de consument niet meer. Als premières niet wereldwijd op hetzelfde moment plaatsvinden, dan zal de consument niet wachten tot de filmmaatschappij besloten heeft dat de film ook in Nederland te zien is,” vertelt Mekić.

Als we terug gaan in de tijd zien we dat streamingsdiensten zijn ontstaan in een periode waarin videocassettes en DVD’s nog steeds primaire media waren. “Makers en producenten zaten nog erg vast aan fysieke dragers, terwijl de consument eigenlijk al een soort emancipatieslag gemaakt had.” Opeens hadden we daar de mobiele telefoon, mp3-spelers, iPods en allerlei nieuwe dragers voor media. Volgens Mekić was dit het startpunt.

Met de muziekdiensten Napster en Kazaa kwam de muziekwereld als eerste in beweging, en zo ging het balletje rollen. Wat voor muziek kon was ook mogelijk met bewegend beeld. “Je wilt als consument netjes betalen voor muziek en films, maar op het moment dat je niet legaal aan een film of een nummer kan komen, dan bood de industrie eigenlijk niet veel anders dan dat je gedwongen werd om maar illegaal te downloaden.”

“Streamingsdiensten zijn daar een reactie op geweest.” Het heeft er zelfs voor gezorgd dat er veel minder illegaal wordt gedownload. “Je moet het heel makkelijk maken om tegen betaling een film te zien of muziek te beluisteren, zodat het helemaal niet meer aantrekkelijk is om te downloaden.”

Ondanks het gemak en de laagdrempeligheid kleven er ook nadelen aan deze populaire diensten. Er zijn afspeellijsten ontwikkeld met zowel bekende als onbekende artiesten, maar er wordt vooral de nadruk gelegd op muziek en films die al populair zijn. “Bij Spotify zie je dat de artiesten die al bekend zijn ook het vaakst worden beluisterd. Artiesten die nieuw of nog onbekend zijn, die worden veel minder beluisterd. De vraag is dus in hoeverre we gaan waarderen wat nog niet bekend of populair is, en hoe streamingplatforms daarbij kunnen helpen. Maar daar hebben ze nog geen antwoord op.”

Vroeger bepaalden platen- en filmmaatschappijen wat populair zou worden; dat hing namelijk van de hoeveelheid marketing af. De technologie-deskundige ziet vooral gevaren in de eigen content die streamingsdiensten maken. “Netflix is niet alleen een dienst waar je films en series kunt bekijken, maar ze zijn ook zelf eigen materiaal gaan produceren. Waardoor niet de beste films bekeken gaan worden, maar de films waar Netflix een commercieel belang bij heeft.”

Volgens Mekić zijn de diensten een goede ontwikkeling, maar moet er nog wel het een en ander aangepast worden zodat het voor zowel de consument als voor de artiesten en acteurs een mooie aanvulling is binnen de digitale wereld.