Een baksteen koop je in de winkel, een bijzondere baksteen wordt op maat gemaakt. Maar als we duizend bakstenen nodig hebben bellen we de groothandel en bij een miljoen stuks is het misschien verstandiger een order te plaatsen bij de fabriek zelf. Maar dan heb je alleen nog maar de bakstenen.

Het gebouw dat uit de bakstenen verrijst, hangt onder meer af van het doel van het bouwwerk en van de hoeveelheid aanwezige expertise. Je kunt de bakstenen zelf gaan stapelen, maar als het er veel zijn en de constructie is complex dan doe je er toch misschien verstandig aan een architect, één of meer bouwtechnisch ingenieurs en genoeg metselaars erbij te betrekken: wat een gedoe.

Gelukkig zijn er steeds meer fabrieken die prefab huizen en kantoren leveren – zij maken het leven een stuk makkelijker. Organisaties zijn nét bouwwerken, maar dan niet gemaakt van bak- maar van bouwstenen. En organisaties willen veranderen en innoveren om zo optimaal mogelijk te kunnen gedijen maar de wereld om hen heen verandert steeds sneller en dus moeten organisaties steeds sneller bouwen en verbouwen.

Omdat die tijd er niet is en men vaak te laat begint met veranderen bestaat er een levendige acquisitie- en overnamemarkt rondom kleine startups. Maar die markt is moeilijk: veel overnames mislukken en het blijkt ingewikkeld om het gekochte bedrijf goed te integreren in het bestaande bedrijf. En de waardebepaling blijft een lastig vraagstuk. En daarnaast: hoe vind je de juiste startup die aansluit bij de huidige en toekomstige behoeften en problemen van grote bedrijven? Andersom is een veelgehoorde klacht onder innovatieve startende ondernemers: ja, ik wil graag van waarde zijn in de ontwikkeling van het grote bedrijfsleven, maar hoe weet ik als kleine ondernemer welke van mijn innovaties geschikt zijn om naar hun markt te brengen?

De oplossing is simpel: een innovatiehaven waar de grote olietankers en kleine speedboatjes elkaar kunnen vinden. Een organisatiebrede of brancheoverstijgende plek waar om prefab startups wordt gevraagd. Waar bedrijven, grote bedrijven, een aantal van hun lastigste uitdagingen en hun grootste wensen op tafel kunnen leggen. Een soort marktplaats. Een vacaturebank van problemen, uitdagingen aan de ene kant en aan de andere kant oplossingen en start-ups. En een vooraf afgesproken som geld voor de persoon of het bedrijf dat een prefab oplossing weet te bieden: een openbare aanbesteding van problemen dus eigenlijk, iedereen met een oplossing mag zich melden.

Zodat innovatie iets minder riskant wordt, er meer zinvolle innovatie plaatsvindt en de markt van startups beter aansluit op de vraag van de grote, logge olietankers.

Deze column schreef ik op verzoek van Radio 1, TROS in Bedrijf.