Gooi de oude maar weg. Want om nog in aanmerking te kunnen komen voor tien of twintig cent korting op je boodschappen, moet je de nieuwe, eind vorig jaar geïntroduceerde bonuskaart van Albert Heijn gebruiken — de oude werkt sinds vorige week niet meer. Wat is er zo nieuw aan de nieuwe bonuskaart?

Helemaal niets.

Hoewel, als je je nieuwe bonuskaart ‘persoonlijk maakt’, zodat het een ‘persoonlijke bonuskaart’ wordt, dan krijg je ‘drie keer meer’, volgens de advertenties. Drie keer meer wát?

“Persoonlijke aanbiedingen zoals exclusieve deals, bedankjes, acties en informatie”, staat op de website vermeld. En welkomstcadeaubonnetjes. Waarom moet ik verplicht mijn persoonsgegevens afstaan en een privacyhamsterende bonuskaart gebruiken om daarvoor in aanmerking te komen? En waaróm krijg je drie keer meer bij een gepersonaliseerde bonuskaart?

Omdat de supermarktketen de persoonlijke bonuskaart nodig heeft om bijna iedere week informatie en aankoopgedrag kan verzamelen en analyseren dat herleidbaar is tot een individu. Om vervolgens advertenties te tonen en aanbiedingen sturen. Niet in het belang van dat individu, maar in het belang van winstoptimalisatie. Door te proberen het aankoopgedrag te beïnvloeden, de autonomie van de consument te verkleinen. Door ons meer, duurdere of margerijkere producten aan te laten schaffen, en zo het geld te laten rollen op de bankrekening van Ahold NV.

De vorige bonuskaart werd door de meeste mensen gebruikt zonder privégegevens af te staan — er viel immers geen extra voordeel te behalen viel als je je naam, adres, woonplaats, geslacht en geboortedatum afstond. Daarom beloont Albert Heijn klanten nu met aanbiedingen en prullaria als ze hun privégegevens wél afstaan. Daarmee volgt Albert Heijn het voorbeeld van de Clubcard van supermarktketen Tesco.

Bij Tesco hebben ze ook al jaren een persoonlijke bonuskaart en maakten ze eind vorig jaar bekend nog een stap verder te gaan —in de eerste plaats bij hun tankstations— middels camera’s die de gezichten van klanten gaat scannen bij de kassa. Waarom? Om geslacht, leeftijd en andere persoonlijke kenmerken te achterhalen, zo informatie kunnen verzamelen over hun klanten en op maat gemaakte advertenties te kunnen tonen. En wellicht op den duur hun Clubcard overbodig te maken.

En zo loopt Albert Heijn met de nieuwe bonuskaart weer een stap achter. In dit geval: gelukkig maar. Geef ons in plaats van een gezichtenscanner maar de nieuwe bonuskaart. Die kunnen we tenminste blijven gebruiken zonder naam, adres en woonplaats af te staan — maar dan lopen we wel persoonlijke aanbiedingen mis. Maar nóg beter zou zijn: alle kortingen voor iedereen — de bonuskaart zélf biedt de klant namelijk helemaal geen voordeel. Want of een aanbieding wel of niet relevant is, zie je wel aan het analoge prijslabel als je het product in je winkelwagentje stopt.

Maar daar verzamel je als supermarktketen geen persoonlijke informatie mee.

Dit opiniestuk schreef ik op verzoek van nrc.next en werd vandaag gepubliceerd.