In tegenstelling tot wat kabinet ons wil laten geloven is noodzaak en effectiviteit van wetsvoorstellen over internet ver te zoeken, schrijven Danny Mekić, jurist en technologiedeskundige, en Kees Verhoeven, D66-Kamerlid en woordvoerder ICT & Privacy.

ICT en internet zijn inmiddels volledig verweven met vrijwel elk bedrijfsproces en zijn daarmee cruciaal geworden voor de concurrentiepositie van regio’s en landen. Het internetknooppunt Amsterdam Internet Exchange bevindt zich in Nederland en onze digitale infrastructuur is uitgeroepen tot derde mainport van Nederland. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) zegt zelfs dat deze digitale mainport de belangrijkste is. Dit belang zal in de toekomst alleen maar verder toenemen door slimme fabrieken, het ‘Internet of Things’ en 3D printen.

Hoewel het huidige kabinet het belang van ICT en internet voor onze economie in woorden onderschrijft, zijn de daden vooral contraproductief. Zo liggen verschillende wetsvoorstellen klaar die zullen ingrijpen in de technische werking van het internet. Als deze wetten werkelijkheid worden, zal dit ons digitale vestigingsklimaat juist ernstig aantasten in plaats van sterker maken.

Neem de kansspelwet die vlak voor het zomerreces in de Tweede Kamer besproken werd. Deze wet, die bedoeld is om online gokspelen zoals poker te legaliseren, bevatte een bevoegdheid voor de kansspelautoriteit om websites te blokkeren door in te grijpen in twee centrale internetprotocollen (IP en DNS). Gelukkig steunde een Kamermeerderheid het D66-voorstel dat deze websiteblokkades schrapte. Helaas was het kwaad toen toch al gedeeltelijk geschied. Want snelgroeiende startups, grote technologiebedrijven en durfinvesteerders kijken naar Nederland als mogelijke toegangspoort van Europa. Nederland werd altijd gezien als digitale koploper en als een vrij en veilig internetland. Niet zonder reden want Nederland staat in de mondiale top 5 van landen met de beste digitale infrastructuur, Nederlanders zijn snel met het gebruiken van nieuwe digitale diensten en Nederland was het eerste Europese land dat netneutraliteit in de wet verankerde. Maar diezelfde bedrijven zien nu vooral bewegingen de verkeerde kant op en zien ingrijpende wetsvoorstellen die onze veiligheid en ons vestigingsklimaat verslechteren. Na de zomer debatteert de Kamer over nog drie van dergelijke wetsvoorstellen.

Het is alsof de politie vraagt de huisdeuren open te laten voor het geval agenten naar binnen moeten

Allereerst het wetsvoorstel dat de politie toestaat onze computers en smartphones te hacken. Om dat te kunnen doen zal de politie dezelfde gaten in software gaan gebruiken als criminele hackers. In plaats van gedicht te worden blijven die gaten dan open voor dezelfde opsporingsdiensten, wat ons juist kwetsbaarder maakt voor criminelen die deze zwakke plekken maar wat graag benutten. Het is alsof de politie ons vraagt de deuren van ons huis altijd open te laten voor het geval agenten naar binnen moeten. Voor bedrijven betekent dit dat ook hun ICT-infrastructuur mogelijk gehackt wordt.

Ten tweede heeft het kabinet een wetsvoorstel in voorbereiding dat onze inlichtingendiensten, de AIVD en MIVD, onbeperkt data laat aftappen, opslaan en analyseren. Experts als voormalig technologiedirecteur Bill Binney van de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA waarschuwen hier juist voor. De datahooiberg wordt immers groter en minder overzichtelijk, waardoor de speld steeds moeilijker te vinden is.

Ten slotte wil het kabinet dat telecombedrijven als Vodafone en KPN alle verkeers- en locatiegegevens van onze smartphones opslaan. Deze wet bewaarplicht 2.0 is nog steeds gebaseerd op de hoofdlijnen van de Europese richtlijn voor dataretentie die vorig jaar door het Europees Hof is afgekeurd vanwege strijdigheden met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Volgens ons een weg die we niet op moeten willen gaan.

In tegenstelling tot wat het kabinet ons wil laten geloven is de noodzaak en effectiviteit van deze wetten ver te zoeken. De voorstellen maken Nederland juist onveiliger en ze zijn funest voor ons digitale vestigingsklimaat. De RLI zegt terecht dat het in de haven van Rotterdam gaat om goederenstromen en bij de digitale mainport om datastromen. Net als voor goederenstromen geldt voor datastromen dat als ze niet veilig zijn bedrijven een andere bestemming zullen zoeken. Het wordt tijd dat het kabinet dit alsnog inziet en deze schadelijke wetsvoorstellen intrekt.

Danny Mekić is jurist en technologiedeskundige, Kees Verhoeven is D66-Kamerlid en woordvoerder ICT & Privacy.